Als jonge meid sloot ik mij aan bij de klaverjascompetitie van het bouwbedrijf waar mijn vader werkte. Eens in de maand op vrijdagavond werd er fanatiek geklaverjast. Tot ieders verbazing ( en frustratie) schopte ik het, als adolescent, nogal ver in deze competitie. Mijn grootste voordeel was dat ze mijn manier van spelen niet kenden. Ze kaartten al jarenlang met dezelfde collega’s kaartten tijdens de schaft.
Als Amsterdamse student kaartte ik ook heel wat uurtjes in de mensa van de universiteit. Daar werden weer andere klaverjasregels gehanteerd. Het bleek zaak dit vooraf goed af te spreken om onenigheid te voorkomen. Dat bleek niet veel anders tijdens mijn bijbaan in de beveiliging in de regio Utrecht.
Klaverjassen, de algemene spelregels
Speelkaarten speel je doorgaans met zijn viertjes. Degene die tegenover je zit is je partner. Samen moet je meer punten/ slagen halen dan de tegenpartij.
Het stok bestaat uit 32 kaarten in vier kleuren: klaver, harten, schoppen en ruiten. De kaarten onder de 7 en de joker spelen niet mee. Om de beurt worden door de spelers alle kaarten opgedeeld als 3- 2- 3 per worp. Dan pas pak je al je kaarten op en mag degene die na de deler zit (met de klok mee) troef maken. Troef maken betekent één van de vier kleuren kiezen, waarvan je denkt (of hoopt) dat je samen meer dan de helft van de punten zal halen.
Punten
De speelkaarten in de troefkleur zijn aanzienlijk meer waard dan de andere drie kleuren. In je achterhoofd houd je dat je maat ook acht speelkaarten heeft. Er mag tijdens het kaartspel niet gesproken of getipt worden (praatje pot). Er bestaan methodes om te ‘seinen’ met je speelkaarten op tafel.
| Troef | Niet-troef | ||
|---|---|---|---|
| Boer (jas) | 20 | Aas | 11 |
| Negen (nel) | 14 | Tien | 10 |
| Aas | 11 | Heer | 4 |
| Tien | 10 | Vrouw | 3 |
| Heer | 4 | Boer | 2 |
| Vrouw | 3 | Negen | 0 |
| Acht | 0 | Acht | 0 |
| Zeven | 0 | Zeven | 0 |
Klaverjassen- troef maken
De troefkleur is gekozen en de speler komt uit met zijn speelkaart. De andere spelers moeten kleur bekennen en lopen mee. Ieder slag van vier kaarten wordt van tafel gepakt door de partij die de hoogste kaart heeft gespeeld. Aan het einde van het spel, na acht slagen, worden de punten geteld. Degene die troef heeft gemaakt moet meer dan de helft van de punten (+1) halen om niet ‘nat’ te gaan. Dan wordt zijn voordeel een nadeel en hebben ze geen punten, die gaan dan allemaal naar de tegenpartij. Nadat iedereen tweemaal troef heeft gemaakt is het kaartspel ten einde. Ook bestaat de mogelijkheid te klaverjassen tot een team als eerste de 1.500 punten heeft gehaald.
Klaverjassen- Roem halen
Tijdens het klaverjasspel zijn extra punten te behalen:
- de laatste slag is 10 punten waard. Dat maakt het totaal van de te halen punten 162 per spel;
- als je samen met je maat alle acht slagen haalt dan krijg je voor deze (tegen)’pit‘ 100 extra punten;
- mocht een speler ‘verzaken‘, dat betekent geen kleur bekennen, niet meelopen of de troefplicht aan zijn laars lappen, dan zijn 100 extra strafpunten in rekening te brengen. Soms wordt ervoor gekozen dit duo gewoon nat te laten gaan;
- aangezien je kleur moet bekennen, kan het zijn dat er drie of vier opvolgende kaarten op tafel liggen, die zijn 20 resp. 50Â ‘roem‘ waard. Let op: indien hardop gemeld;
- vier dezelfde kaarten (van 10 tot aas) op tafel zijn 100Â roem waard, vier boeren daarentegen leveren 200Â roem op;
- ‘stuk‘ is de vrouw en de heer van de troefkaart, indien deze tegelijk op tafel liggen, betekent dat 20 roem. Mocht het stuk binnen een drie- of zelfs vierkaart vallen, dan gelden beide, dus totaal 40 resp. 70 roem.
Hoe verder
Als je denkt dat je nat gaat is het verstandig je roem niet te melden, want deze roem schuift mee naar de kant van de winnaars van het potje.
Mocht je de gevraagde kleur niet in handen hebben, dan moet je de slag introeven met een troefkaart. Mocht er op de achterhand nog een speler zijn die de gevraagde kleur ook niet kan bijlopen dan moet hij jouw troefkaart weer overtroeven. Wanneer je geen troefkaart hebt, dan mag je een vuiltje bijgooien (seinen).
Indien de troefkleur gevraagd wordt, dan dient een ieder deze troefkaart te overtroeven, indien mogelijk natuurlijk. Hierbij kan jouw maat expres laag opzetten, om daarmee een drie- of zelfs vierkaart te forceren. Er zijn varianten van Klaverjassen waarbij deze ’troefplicht’ of het overtroeven niet geldt. Spreek dit tevoren goed af!
Tip: mocht je niet genoeg spelers hebben, dan kun je Klaverjassen online spelen.
De varianten van Klaverjassen
Bij gebrek aan een kwartet, kan je ook met zijn tweetjes of drietjes klaverjassen. Een vorm waarbij het harder gaat met de te behalen punten heet ‘Kraken‘. De voorhand kiest een troefkleur en zijn buurman mag dan passen of kraken. Als hij past, dan mag zijn maat nog kraken. Bij een kraak wordt er gespeeld om dubbele punten. De tegenpartij verwacht de troefmaker nat te spelen. Na een kraak door een speler van de tegenpartij, mag de achterhand nog ‘Rekraken‘ (verviervoudigen) en vervolgens is een ‘Superkraak‘ (verachtvoudiging) ook nog mogelijk. De verdubbeling geldt voor de punten plus de roem van het spel. Dan kan in één ronde het hele klaverjas spel besloten zijn. Tijdens het kraken wordt veelal met ‘roem in de hand’ gespeeld. Deze roem moet gemeld zijn (in getal) voordat de eerste kaart van de tweede slag op tafel ligt. Alleen de hoogste totale roem per duo telt.
Bij gelijke stand wordt hoogste kaart benoemd om dit boven tafel te krijgen. Het stuk telt altijd en wordt als zodanig benoemd uiterlijk bij je laatste slag. Tijdens het kraken wordt veelal ‘Schoppen dubbel’ gespeeld. Dit betekent niet meer of minder dan dat de troefkleur Schoppen dubbel telt en zodoende een Superkraak op schoppen 16x telt.
Bij ‘Amsterdams‘ hoef je een slag niet in- of over te troeven als deze slag aan je maat ligt. Je kan dan seinen of juist punten spekken. Bij ‘Utrechts‘ maakt de achterhand van de gever verplicht zijn troefkleur. Bij ‘Rotterdams‘ en ‘Amsterdams’ kan de troef verplicht gemaakt worden (‘Utrechts’) of ‘willekeurig‘ gedraaid worden uit de overige speelkaarten. Dan wordt gevraagd pas of spelen? Past een ieder dan wordt de gedraaide kleur toch verplicht voor de achterhand. Ook hiervoor geldt maak vooraf duidelijke afspraken!
Seinen tijdens het Klaverjassen
Er mag niet gepraat worden tijdens het kaartspel. Sommige kaarters zijn erg fanatiek en spelen met het mes op tafel. In de loop der jaren is er een vorm van communicatie met je kaarten op tafel ontstaan. Al kan iedereen dit meelezen. Je kan tevoren ook afspraken maken met je vaste partner.
- als je niet bij kunt lopen of (niet hoeft te) troeven dan kan je als de slag aan je maat ligt een vuiltje bijgooien. Daarmee sein je dat je een aas hebt van die kleur. Je vraagt dan aan je maat om deze kleur of juist de tegenkleur te spelen;
- indien je daarentegen een tien bijgooit, dan sein je die kleur af en spek je tegelijkertijd de slag van je maat. Sommige spelers geven hierbij aan een slechte hand te hebben;
- Je maat heeft troef gemaakt maar komt met een kleintje van een andere kleur uit, daarmee seint hij ‘Kleintje boer’. Hij wilt dat jij vervolgens met troef uitkomt om roem op tafel te forceren, aangezien alle anderen moeten overtroeven;
- een stap verder is dat je een ‘Kleintje nel’ seint zodat je maat niet uitkomt met troef om jouw kale nel te innen;
- als je maat een aas spekt op jouw slag dan wil hij eigenlijk zeggen dat hij de tien en waarschijnlijk nog meer van die kleur heeft en kan je opzetten voor een mooie roem op tafel. Speel eerst de troefkaarten uit en ga dan samen voor een pit;
- seinen kan ook in twee slagen. Wanneer je eerst een hogere (8) en vervolgens een lagere (7) opgooit, dan sein je de kleur af en andersom. Als je twee keer dezelfde kleur weggooit dan, eerst 7 en dan een plaatje dan geeft je aan nog twee slagen te zullen halen in deze kleur.
Het seinen staat of valt met de kaarten in je hand en het begrip van je partner. Ook zijn er verschillen in seinen per regio. Ik ben er in ieder geval dol op.
Lees ook:
- Meer blogs over kaartspellen alsook de spelregels van Hartenjagen.
Bron foto’s: Pixabay
Speelde mijn opa wel, zelf nog nooit gedaan. Misschien toch eens leuk met oud en nieuw, om te proberen.
Een vraagje: Na 30 jaar (ik speelde het vroeger met mijn opa en oma) heb ik als vrijwilliger in een bejaardentehuis weer eens geklaverjast. Eerst de spelregels weer eens goed doorgenomen en klaverjasten wij op zijn Amsterdams. Dus introeven en overtroeven als de slag aan de maat ligt hoeft niet. De tegenpartij kwam op een gegeven moment uit met een kaart die geen troef was, mijn maat troeft in, de andere tegenspeler loopt mee met zijn maat. Ik overtroefde mijn maat niet maar moest dit wel volgens de tegenpartij…Maar wij spelen toch Amsterdams? De tegenpartij bleef erbij dat ik mij maat toch moest overtroefen. Hoe zit dat nu?
Hoi Dick, in de Rotterdamse variant moet je introeven als je niet kunt bekennen maar bij Amsterdams mag je een andere kleur weggoien als de slag aan je maat ligt en hoef je niet te troeven. Je mag echter niet ondertroeven (een lagere troef spelen dan je maat), als je toch introeft moet je er over. Veel speelplezier 🙂
Leuk om te lezen. Ik klaverjas al meer dan 40 jaar met 3 vriendinnen. Onderweg zijn er helaas 3 overleden. Inmiddels al weer bijna 10 jaar met hetzelfde clubje. 1 x per maand. We beginnen met een drankje en kletsen over van alles en nog wat.. Dan lekker eten en daarna klaverjassen. De jongste is 68 en de oudste 75.
De gastvrouw zorgt voor alles en de gasten worden verwend. Kaarten is gezellig en verzusterd. Lieve groet, Joke.
Wat spijtig dat je vriendinnen je ontvallen zijn, het samen klaverjassen heeft vast dierbare herinneringen opgeleverd
Als we kraken en ik heb mijn 8 kaarten gekregen maar ze zijn zo slecht dat ik eigenlijk niets kan maken, mag ik dan mijn kaarten neergooien zonder troef te maken en dat de tegenpartij de 162 punten krijgt of moet je altijd troef maken?
Dat mag inderdaad
hallo Linda,ik heb een vraag over amsterdams klaverjassen maae eigenlijk geldt dit ook voor rotterdams.
ik moet troef maken,ik speel op klavers,ik kom met de boer en 3 mensen lopen bij met troef.
ik leg de eerste 4 troeven gedekt voor mij neer,ik speel de nel(de 9 ) en weer loopt men bij.
ik ben ff vergeten wie er in de eerste ronde wat voor troef bij liep.
nu komt het: mag ik de eerste slag nog bekijken als hij nog niet gedekt is door de 2e slag?
dit is een cruciale vraag voor mij.
met vriendelijke groeten van Henk uit Amerongen
Je kunt de afgelegde slag nog bekijken direct nadat je de tweede troefkaart speelt terwijl de anderen bijlopen.
Wij speelde kraken. B kraakte. A zag dat B makkelijk won en gooide de kaarten na 3 keer opgooien open op tafel met de woorden jullie hebben gewonnen. Namens mij hadden ze gewoon tot het einde door moeten spelen i v m meer roem . Is dit noormaal
Nee Maarten, dit is niet normaal. Iedere ronde zijn er extra punten te halen. De slagen moeten gespeeld worden
Hallo Linda,
Mag ik troef maken van harten maar heb hem niet in mijn handen, dus ik heb klavers en ruiten en schoppen maar geen harten?
Ja, dat mag. Denk erom om het aan je maat te seinen. Anders zet deze een troefkaart op om de troeven eruit te jagen
Hé Linda
Super handig deze online uitleg.
Geen vraag hoor maar echt heel grappig om jouw online tegen te komen!
Hoe is het jouw?
Groetjes Linda Vermeer
Ik heb een vraag over Klaverjassen,…
Kom maar op met je vraag Charly. Wie weet kan ik of een van de lezers je vraag beantwoorden
Klaverjassen:
ik heb hierover een brandende vraag, wie kan mij helpen? hoe het zit?
je hebt partij A en Partij B
we spelen een 1500 drtje. ,op een gegeven moment staat partij A op 1486 punten en partij B op 1420 punten.
Partij B gaat, dus speelt en heeft de 1500 punten gehaald, maar bij het optellen heeft partij A meer punten gehaald als partij B
wie is nu de echte winnaar? partij B die speelde of partij A met de meeste punten?
wie kan ons helpen hoe dat zit s.v.p.
B gaat ”nat” en A krijgt alle punten en is daarom winnaar van dit potje.
Hallo Linda,
Ik wil graag de volgende situatie aan je voorleggen;
De tegenpartij speelt.
Zij pakken de 6e slag met een Aas. Vervolgens komt de man met de aas ook uit.
Logisch.
Echter, zijn maat gooit de kaarten op tafel onder het motto dat de rest van de slagen voor hem zijn.
Nu heeft zijn eigen maat nog een troef waardoor 1 van de 2 slagen maar voor hem is.
Wel is het zeker dat ze samen allebei de slagen gepakt zouden hebben.
Ik ben van mening dat je alleen je kaarten maar neer kunt leggen als alle slagen voor jou zijn.
Je redeneert vanuit jezelf.
Zij zeggen; we hadden altijd de laatste 2 slagen gepakt.
Ik ben van mening dat hij te vroeg zijn kaarten neerlegde en dat het dus verzaken is.
Hoe denk jij hierover?
Ik klaverjas elke dag online
Deze app is the downloaden in play store onder de naam: VIP Games
Speel het kaartspel al vanaf ik 12 jaar ben in alle varianten.
Nou moet ik wel zeggen dat Rotterdams niet logisch is en ik dat dan ook niet speel.
Leuke uitleg van het klaverjassen.
Groetjes
Ik speel klaverjas Rotterdams op de computer en ik erger mij regelmatig aan de manier van spelen van mijn maat (de computer dus). Mijn maat gaat vaak nat, komt met kaarten uit die van tevoren gedoemd zijn door de tegenpartij te worden ingemaakt (bijvoorbeeld met een vrouw uitkomen terwijl alles er nog in zit). En hoe kan mijn maat met troef heer uitkomen terwijl de nel en het aas nog niet gespeeld zijn. Ik zou dan wel mijn troef vrouw willen spelen maar dat mag natuurlijk niet. Ik moet overtroeven.
Maar dan wordt de slag geheid afgetroefd door de tegenpartij die een hogere troef heeft.
Of mijn maat heeft een slechte kaart, moet toch troef draaien en komt met een dusdanig lage kaart uit dat van tevoren al zo klaar als een klontje is dat de slag kwijt raakt en dat ze later niet of nauwelijks meer aan bod komt.
Kortom, ik vind klaverjassen leuk maar de computer vind ik vaak bijzonder onbegrijpelijk geprogrammeerd.
A heeft nog klaver heer en schoppen 8
B heeft nog troef heer en schoppen 7
C heeft klaver 9 en troef 10
D heeft troef 7 en troef 9
A kaart klaver heer
B troeft met de heer
C loopt klaver 9 bij
Waar staat dat D troef 9 moet spelen en moet overtroeven
Waarom moet hij de slag van zijn maat
aftroeven ?
Zie art 12 van de spelregels.
Afhankelijk van het soort klaverjas dat je speelt, zou ik zelfs zeggen dat speler C moet overtroeven, niet bijlopen en d dan ook
Snap ik niks van dit antwoord. Klaver wordt gevraagd, dus C moet een klaver bijlopen. Of D moet troeven hangt af van Am. Of Ro.
Bij Amsterdams is het een maatslag die je niet hoeft te troeven.
Bij Rotterdams moet je overtroeven. Volgens de regel.
dit lijkt mij ook
Ooit geleerd toen ik 17 was en daarna 2 jaar lang gespeeld. Nu heb ik het al jaren niet meer gedaan, dus bedankt voor de regels! nu weet ik weer een beetje hoe het zit! Maar stiekem vind ik hartenjagen ook errug leuk
Mijn ouders speelden dit vroeger wel eens met kennissen voor geld wat dan in de pot ging om samen uit eten te gaan of zo… Zelf ben ik er eigenlijk nooit aan begonnen… hier spelen we vaak het kaartspel UNO met de kids, ook supergezellig 🙂
Ik heb het al een paar keer geprobeerd maar kan het nooit snappen! Ik ben dan ook alleen een kampioen in pesten ( daar win ik bijna standaard hihi )
Haha, ezelen doen we ook graag
Pffff dit is voor mij denk ik best lastig qua concentratie maar wie weet is het een kwestie van gewoon spelen hihi. Ik ken het eigenlijk alleen van naam.
Kan je het blog wel volgen?